2. Кітапхана пайдаланушыларының құқықтары
2.1. Әрбір азамат жынысына, жасына*, ұлтына, біліміне, әлеуметтік жағдайына, саяси және діни наным-сенімдеріне және кәсіби қатыстылығына қарамастан, сондай-ақ меншік нысанына қарамастан кез келген заңды тұлға кітапхананы пайдалануға құқылы. Жеке тұлғалар Кітапхана қорынан құжаттарды оқырман билеті негізінде, ал заңды тұлғалар - шарт негізінде алады;
2.2. Кітапхананың барлық пайдаланушылары құқылы:
2.2.1. Қорлар, құжаттар және ақпарат көздерін табу мен таңдауда кеңес беру туралы толық ақпарат алуға;
2.2.2. Кітапхана қорынан кез келген құжатты уақытша пайдалануға, тегін алуға;
2.2.3. Кітапхана көрсететін қызметтердің барлық түрлерін пайдалануға;
2.2.4. Кітапхана өткізетін конференцияларға, презентацияларға және өзге де іс-шараларға қатысуға;
2.2.5. Кітапхана қызметін жақсарту бойынша ұсыныстар енгізуге;
2.2.6. Пайдаланушының құқықтарына нұқсан келтіретін Кітапхана қызметшілерінің заңсыз әрекеттеріне заңнамада белгіленген тәртіппен шағымдануға;
2.2.7. Демеушілік, қайырымдылық, еріктілік көмек көрсету.
( * ) 5 жасқа дейінгі балалар Кітапханаға ата-аналарының немесе олардың заңды өкілдерінің еріп жүруімен ғана жіберіледі. Ата-аналар, қамқоршылар және / немесе тәрбиешілер балаларының қауіпсіздігі мен мінез-құлқына, сондай-ақ кітапхана мүлкінің жоғалуы немесе бүлінуі үшін толық материалдық жауапкершілікке ие.
3. Кітапхана пайдаланушыларының міндеттері:
3.1. Кітапхана пайдаланушылары жұмыс режимін сақтауға және кітапхананы пайдалану ережелерін орындауға міндетті;
3.1.2. Кітапханаға жазылу кезінде, сондай-ақ жыл сайын қайта тіркеу кезінде жеке куәлікті ұсыну, ресімдеу үшін қажетті мәліметтерді хабарлау, тіркеу құжаттарын толтыру және кітапхананы пайдалану қағидаларын орындауға, келісімді өз қолымен растауға;
3.1.3. Пайдаланушылар кітапхана қорына ұқыпты қарауға және құжаттарды (кітаптар, CD, DVD) кітапхана белгілеген мерзімде уақтылы қайтаруға міндетті. Кітапхана құжаттарын пайдалану мерзімі - басылымдардың сұранысы мен ерекшелігіне байланысты 3-тен 10 күнге дейін. Пайдаланушы басқа пайдаланушылар тарапынан осы құжатқа сұрау салулар болмаған кезде пайдалануды белгілі бір мерзімге (кітапхана қызметкерінің келісімімен) ұзартуға құқылы. Абонементте пайдаланушыға берілген баспа өнімдерінің саны 5 данадан аспауы тиіс;
3.1.4. Құжаттарды алған кезде оларды мұқият қарап шығу және оларда қандай да бір ақаулар анықталған жағдайда бұл туралы кезекші кітапханашыға хабарлауға міндетті. Әйтпесе, пайдаланушылар құжаттарды тапсыру кезінде табылған барлық ақаулар үшін жауап береді;
3.1.5. Кітапхана үй - жайларында қоғамдық тәртіп пен тазалықты сақтауға, ұялы телефонды үнсіз режимге ауыстыруға, басқа пайдаланушылардың құқықтарын құрметтеуге, кітапхана мүлкі мен жабдықтарына ұқыпты қарауға міндетті;
3.1.6. Жұмысты аяқтап және белгілі бір құрылымдық бөлімшенің жұмысы аяқталғанға дейін 15 минут бұрын әдебиеттерді тапсыруға міндетті.
6. Кітапхана міндеттері
Кітапхана міндетті:
6.1. Пайдаланушыларға қызмет көрсетудің жоғары мәдениетін қамтамасыз етуге, олардың қажеттіліктері мен мүдделеріне сәйкес ақпарат көздерін іздеуде және таңдауда консультациялық көмек көрсетуге;
6.2. Пайдаланушылардың кітапхана қорларынан ақпарат пен құжаттарға еркін қол жеткізу құқығын жүзеге асыру үшін жағдайлар жасауға;
6.3. Пайдаланушылардың сұраныстарын барынша толық қанағаттандыру мақсатында зерделеу, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың мүмкіндіктері негізінде пайдаланушыларға кітапханалық-библиографиялық және ақпараттық қызмет көрсетуді жүзеге асыруға;
6.4. Пайдаланушы мәліметтерін және оларды оқуды құпия сақтауға;
6.5. Пайдаланушыларды Кітапхана ұсынатын қызметтердің барлық түрлері туралы хабардар етуге;
6.6. Қорда пайдаланушыларға қажетті басылымдар болмаған жағдайда оларды кітапханада қабылданған тәртіпке сәйкес басқа кітапханалардан сұратуға;
6.7. Кітапхана қорындағы құжаттардың сақталуын және ұтымды пайдаланылуын қамтамасыз ететін белгіленген қағидаларға сәйкес, сондай-ақ ҚР заңнамасының талаптарын сақтай отырып, тарих және мәдениет ескерткіштері болып табылатын баспа туындылары мен өзге де материалдарды есепке алуды, сақтауды және пайдалануды жүзеге асыруға;
6.8. Пайдаланушыларға оның қорларынан берілген құжаттардың кітапханаға уақтылы оралуын жүйелі түрде қадағалау;
6.9. Кітапхана бөлімдерінің жұмыс режимін сақтаңыз, егер ол өзгерсе, пайдаланушыларға бұл туралы уақтылы хабарлаңыз.
3.2. Пайдаланушыларға тыйым салынады:
3.2.1. Оқырман билетін басқа адамдарға беру және басқа адамдардың құжаттарын пайдалануға;
3.2.2. Кітапханашының рұқсатынсыз оқу залдарына қайшыны, ұстараны, желімді, ұйымдастыру техникасы құралдарын, тираждалған құжаттарды енгізуге;
3.2.3. Құжаттарда белгілер жасауға, астын сызуға, беттерді бүгуге, парақтарды кесуге және жыртуға, құжаттың RFID белгісімен жапсырманы бұзуға, карталарды, сызбаларды калькуляциялауға;
3.2.4. Каталогтар мен картотекалардан карточкалар мен бөлгіштерді алып тастауға, оларға белгілер қоюға, карточкаларды каталогтарға орналастыру тәртібін бұзуға;
3.2.5. Тираждалған құжаттарды, кітапхана үй-жайларын суретке түсіруді, әкімшіліктің рұқсатынсыз киноға түсіруді жүргізу;
3.2.6. Зияткерлік меншік саласын реттейтін ұлттық заңнаманың нормативтік құқықтық актілері мен халықаралық келісімдер баптарының (Берн конвенциясы, Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымының (ДЗМҰ) Авторлық құқық жөніндегі шарты, "авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы" ҚР Заңы 18-20 - баптар)ережелеріне қайшы келетін іс-әрекеттерді жүргізуге;
3.2.7. Кітапхана бөлімдеріне ұқыпсыз (лас) киіммен, сырт киіммен, үй жануарларымен, азық-түлікпен кіруге;
3.2.8. Кітапхана қызмет көрсету залдарында тамақ өнімдерін тұтыну;
3.2.9. Кітапхана кафесінде әдебиеттермен жұмыс істеуге;
3.2.10. Қызметтік үй-жайларға кіруге; қызметтік телефондарды пайдалануға; компьютерлік техниканың жұмысына араласуға (қатты дискінің мазмұнын өзгерту, бағдарламалық қамтамасыз етуді орнату және т.б.).
3.2.11. Кітапхана үй-жайларында темекі шегуге;
3.2.12. Кітапханаға алкогольдік, уытты және есірткілік мас күйінде баруға. Мас күйдегі пайдаланушыларға қызмет көрсетілмейді.
3.2.13. Кітапханаға суық, газ, атыс қаруын, оқ-дәрілерді, жарылғыш және улы заттарды енгізуге тиым салынады.
4. Кітапхана пайдаланушыларының жауапкершілігі
4.1. Жоғарыда көрсетілген ережелерді бұзған кітапхана пайдаланушылары мен қызметкерлерінің жазбаша өтініштері негізінде бұзушылықтың сипатына және келтірілген залалдың дәрежесіне байланысты 1 айдан 1 жылға дейінгі мерзімге кітапхананы пайдалану құқығынан айырылады. Жеке тұлғалардың осы Қағидаларды бұзғаны туралы материалдар олардың жұмыс, оқу немесе тұрғылықты жері бойынша сот органдарына жіберілуі мүмкін;
4.2. Пайдалану ережелерін бұзған және сол арқылы кітапханаға зиян келтірген адамдар оны келесі тәртіппен өтейді:
4.2.1. Кітапхана қорынан құжатты жоғалтқандар не оған залал келтіргендер оны сол құжатпен немесе кітапхана баламалы деп таныған құжатпен (құны мен мазмұны бойынша)ауыстыруға міндетті;
4.2.2. Кітапхана қорынан жоғалған құжатты ауыстыру мүмкін болмаған жағдайда, пайдаланушылар жоғалған күні оның қалпына келтіру құнын 10 еселенген мөлшерде өтеуге міндетті;
4.2.3. Аса құнды және сирек кездесетін құжаттарды жоғалтқан кезде пайдаланушылар аукциондар мен жәрмеңкелердің материалдарын, букинистік дүкендердің каталогтарын тарта отырып, кітапхана айқындайтын құнын өтейді;
4.2.4. Кітапхана қорынан жоғалған басылымдар оны белгіленген тәртіппен қалпына келтіру шығындарына қосымша кітапхана шығындарын төлейді;
4.2.5. Уақытша пайдалануға алынған құжаттарды қайтару мерзімдерін бұзған адамдар "ақылы қызметтер туралы"қолданыстағы бұйрыққа сәйкес өсімпұл түрінде тұрақсыздық айыбын төлеуге міндетті. Ұзақ мерзімді қарыздарды өтеу үшін Кітапхана сот орындаушысының көмегін пайдаланады.
4.2.6. Әдебиеттерді қайтару мерзімдерін жүйелі түрде бұзатын кітапхананы пайдалану құқығынан айырылады, қажет болған жағдайда Кітапхана сот органдарына жүгіне алады.
4.2.7. Кітапхана жабдықтарына зиян келтіргендер оны қалпына келтіруге қажетті соманы төлейді;
4.2.8. Пайдаланушылар кітапхана үй-жайларында алынған және қараусыз қалған әдебиеттерге жауап береді;
4.2.9. Кітапхананың мүлкіне немесе персоналына залал келтірудің өзге де жағдайларында пайдаланушылар ҚР қолданыстағы заңнамасына сәйкес жауапты болады.
Мақаланы құрған күні 10.12.2024 11:10
Мақаланы жаңартқан күні 23.12.2024 11:09